Η θέση της γυναίκας στις Ινδιάνικες φυλές

Η θέση της γυναίκας στις Ινδιάνικες φυλές

i-thesi-tis-ginaikas-stis-indianikes-files-1Σε κάθε μικρή ή μεγάλη συνεισφορά για τον εμπλουτισμό και την διεύρυνση της αναρχικής θεώρησης είναι πρωτίστως σκοπούμενο κάθε ιδέα, σχόλιο, άποψη, προσθήκη και ανάλυση, που παρουσιάζεται δημοσίως, να αποζητούν αποκλειστικά και μόνον την πηγή της αλήθειας. Στην προσπάθεια αυτή θεωρούμε σημαίνουσα την περαιτέρω ενασχόληση μας με τον βίο και την πορεία των ελεύθερων φυλών, αλλά και με όσα τραγικά σχετίζονται με τον αφανισμό τους απ’ το σιδερένιο πέλμα του πολιτισμού. Ας δούμε λοιπόν κάποια στοιχεία σχετικά με την θέση της γυναίκας στις Ινδιάνικες φυλές[1] της Βορείου Αμερικής, όπως σώθηκαν ως τα σήμερα αφ’ ενός απ’ την προφορική παράδοση και αφ’ ετέρου απ’ τις όποιες αντικειμενικές καταγραφές λευκών μελετητών.

Οι Ινδιάνικες φυλές, ως κομμάτι του απολίτιστου κόσμου, ζούσαν και αυτές διαπνεόμενες από την αύρα της κοινοκτημοσύνης, της αλληλοβοήθειας και του αλληλοσεβασμού, αιώνες ή και χιλιετίες ακόμη πριν οι Λένιν και οι Τρότσκι της πολιτισμένης Ευρώπης μετατρέψουν τις φυσικές αυτές αρετές σε αιματοβαμμένο κουρελόπανο. Απολάμβαναν ανεμπόδιστα την πληρότητα και την αρμονία τους μέσα στον φυσικό κόσμο, δίχως την πολιτική, τους –ισμούς και τις ιδεολογίες να βρωμίζουν τις στιγμές τους.

Οι οικογένειες λοιπόν των Ινδιάνων ήταν ευρείες και πολυμελείς. Περιελάμβαναν έτσι, εκτός απ’ το ζευγάρι και τα τέκνα του, τις θείες, τους θείους, τις γιαγιάδες και τους παππούδες που ζούσαν όλοι μαζί. Επί παραδείγματι, στις φυλές των Ζούνι –όπου ζούσαν νοτιοδυτικά και ήταν κυρίως καλλιεργητές- τα μεγάλα αυτά σόγια βασίζονταν κυρίως στη συνεισφορά των γυναικών. Είναι πολύ πιθανόν ότι την ευθύνη και τον πρώτο λόγο για τον σπίτι τον είχαν αυτές. Η σοδειά άνηκε στις οικογένειες και τα θηλυκά μέλη της διέθεταν ίσα δικαιώματα πάνω στα παραγόμενα προϊόντα. Έτσι, μια γυναίκα ένιωθε περισσότερο ασφαλής, μιας και δεν ήταν αναγκασμένη από καμία πολιτισμική σύμβαση να αφήσει την οικογένεια που μεγάλωσε και επίσης όποτε το επιθυμούσε διατηρούσε το δικαίωμα να χωρίσει τον άντρα της, κρατώντας μάλιστα εκείνη το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινής τους περιουσίας.

Οι γυναίκες των κεντροδυτικών φυλών μπορεί να μην εργάζονταν στους αγρούς, μιας και διαβιούσαν σε κοινότητες κυνηγών, ωστόσο κατείχαν ιδιαιτέρως σημαντική θέση μέσα στη φυλή ως θεραπεύτριες, βοτανολόγοι ή ακόμη και ιερά πρόσωπα, εις θέσιν να δίνουν συμβουλές. Όταν μάλιστα απεβίωναν οι αρσενικοί αρχηγοί μιας τέτοιας ομάδας Ινδιάνων, αναγορευόταν συχνά φύλαρχος μια γυναίκα. Εκπαιδεύονταν στον χειρισμό τόξων και είχαν στην κατοχή τους  μαχαίρια, επειδή σύμφωνα με τα αρχέγονα έθιμα των Ινδιάνων Sioux[2] μια γυναίκα έπρεπε να γνωρίζει πώς να προστατεύει τον εαυτό της από μια επίθεση.

Η τελετή εφηβείας των θηλυκών μελών των Sioux περιελάμβανε και έναν σπάνιας ομορφιάς λόγο, τον οποίο και παραθέτουμε: Περπάτα στον δρόμο της αρετής, κόρη μου, και τα κοπάδια των βουβαλιών, πλατιά και σκοτεινά σαν σύννεφα που κινούνται πάνω από το λιβάδι, θα σε ακολουθήσουν… Να κάνεις πάντα το καθήκον σου, να δείχνεις σεβασμό, να είσαι ευγενική και σεμνή, κόρη μου. Και να περπατάς περήφανα. Αν χαθεί η περηφάνια και η αρετή των γυναικών, τότε, όταν έρθει η άνοιξη, τα μονοπάτια των βουβαλιών θα χορταριάσουν. Να αντλείς δύναμη απ’ την ζεστή καρδιά της γης. Κανένας λαός δεν αφανίζεται παρά μόνο όταν εξασθενίσουν και ατιμαστούν οι γυναίκες τους…

Για την σημασία και την θέση της γυναίκας στην Συνομοσπονδία των Ιροκουά (Μοϊκανοί, Ονέιδα, Ονοντάγκα, Καγιούγκα, Σενέκα) έχουμε ήδη αναφερθεί. Ας θυμίσουμε ωστόσο πως οι άνδρες ήταν αυτοί που προσχωρούσαν στις οικογένειες των γυναικών και ότι μια γυναίκα είχε κάθε δικαίωμα να χωρίσει τον άνδρα της∙ το έπραττε αν το επιθυμούσε με έναν απλούστατο τρόπο∙ πετούσε τα πράγματά του έξω απ’ το τίπις και ο γάμος λάμβανε τέλος.

i-thesi-tis-ginaikas-stis-indianikes-files-2Ας μην λησμονούμε την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η γυναίκα στην πολιτισμένη Ευρώπη την ίδια περίοδο∙ αντιμετωπιζόταν από το κράτος και την εκκλησία περισσότερο ως χρηστικό αντικείμενο και ελάχιστα ως ανθρώπινο πλάσμα. Όφειλε να δουλεύει το ίδιο σκληρά με τον άνδρα ενώ δεν πληρωνόταν ούτε τα μισά, δεν διατηρούσε ουσιαστικά κανένα δικαίωμα[3] και η γνώμη της μετρούσε όσο και αυτή ενός σκύλου, δεν όριζε επ’ ουδενί την ερωτική της ζωή και τεκνοποιούσε ως συνήθως δίχως την συναίνεση της. Η παρουσία της στην γη, ακόμη και θεσμικά, θεωρούνταν κατώτερη από αυτή του άνδρα. Και αλίμονο αν ξεπρόβαλε απ’ τα αυστηρώς καθορισμένα ιμάτια της λίγη σάρκα∙ όλη η διαστροφή της χριστιανικής ηθικής θα έπεφτε σαν αμόνι στο κεφάλι της.

Αυτοί που θεώρησαν τις Ινδιάνικες φυλές κατώτερες και τις αφάνισαν με το σπαθί, το αλκοόλ, τις αρρώστιες και το ευαγγέλιο, είναι οι ίδιοι που εκτός των άλλων, την ίδια περίοδο, βασάνιζαν και έκαιγαν στην πυρά γυναίκες ως μάγισσες[4]. Είναι οι ίδιοι κρατιστές που λίγο αργότερα, τον καιρό της λεγόμενης βιομηχανικής επανάστασης, ανάγκαζαν τις γυναίκες να δουλεύουν ολημερίς στα εργοστάσια για ένα ξεροκόμματο και να πεθαίνουν από τις άθλιες, αποπνιχτικές συνθήκες. Δεν αποτελούσαν λοιπόν καλό παράδειγμα οι ελεύθερες Ινδιάνες, που έκαναν έρωτα όποτε ήθελαν και δεν ντρέπονταν για το σώμα τους, που συμμετείχαν στις αποφάσεις της κοινότητας και έχαιραν εκτίμησης και σεβασμού. Γι’ αυτό και ο σταυρός γκρέμισε τα τοτέμ, τα γρανάζια κατάπιαν τα κοκάλινα εργαλεία, τα επαναληπτικά τυφέκια έκοψαν την χορδή του τόξου. Ωστόσο, η ύλη δεν μπορεί να καθυποτάξει την μνήμη∙ αυτή σε πείσμα των καιρών θα τρέχει ανεμπόδιστα στα λιβάδια που δεν είναι καλλιέργειες, στο Ινδιάνικο συμβούλιο που δεν είναι κοινοβούλιο, στο χορό των Φαντασμάτων[5] που δεν είναι εφήμερη μουσική «επιτυχία» των πολυεθνικών.

σύντροφοι για την Αναρχική απελευθερωτική δράση

 

 Σχετικά βιβλία:

Howard Zinn, Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών

Edward S. Curtis & Hans Christian Adams, Native Americans

 

[1] Είναι πιθανόν σε κάποιες απ’ τις πεντακόσιες και πλέον ελεύθερες φυλές της Βορείου Αμερικής η θέση της γυναίκας να μην ήταν ισότιμη και να υπήρχε καταπίεση. Εν τούτοις, όπως ήδη έχει αναφερθεί, η αναρχική θεώρηση προχωρά απροκατάληπτα και η όποια έρευνα οφείλει να γίνεται για την ανάδειξη της αλήθειας∙ ούτε για να χαλκεύσει στοιχεία ούτε για να χαϊδέψει πρόθυμα ώτα.

[2]Οι Sioux αποτελούνταν από τρεις κύριες φυλές που διαχωρίζονταν γεωγραφικά και εν μέρει γλωσσικά μεταξύ τους: τους Lakota, τους δυτικούς Dakota και τους ανατολικούς Dakota. Βεβαίως, κάθε μία από τις ανωτέρω φυλές, ήταν σχηματισμένη από μικρότερες φυλές που και αυτές με την σειρά τους αποτελούνταν από ορδές.

[3]Φυσικά αν έμενες σε παλάτι, είχες αυλικούς και υπηρέτες και οι συγγενείς και φίλοι σε αποκαλούσαν Μαρία Θηρεσία της Αυστροουγγαρίας, τσαρίνα Αικατερίνη ή βασίλισσα Χριστίνα της Σουηδίας, τα πράγματα ήταν άκρως διαφορετικά…

[4]Η μαγεία στις ανθρώπινες κοινωνίες και ο ορθολογισμός ως εργαλείο κρατικής καταστολής, ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φύλλα 119 και 120 (Σεπτέμβριος και Οκτώβριος 2012)  http://anarchypress.wordpress.com/2013/03/09/%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CE%B1/

[5]Πνευματική κίνηση Ινδιάνων με χορό και τραγούδι. Θεωρούσαν πως μέσα από αυτή την τελετή τα πνεύματα των ζωντανών ενώνονται με αυτά των νεκρών προγόνων, με αποτέλεσμα την ευημερία, την ειρήνη και την ενότητα των Ινδιάνων. Ξεκίνησε το 1890, ως μια απέλπιδα προσπάθεια των ελεύθερων φυλών να σώσουν τον κόσμο τους απ’ τα νύχια του Αμερικάνικου κράτους.

 

Δημοσιεύτηκε στο: https://anarchypress.wordpress.com/

Comments are closed.