Όταν ο άνθρωπος στα ελληνιστικά βασίλεια ένιωσε χαμένος, αποσυρμένος από την κοινότητα, απομονωμένος, όταν η φωνή του έπαψε να έχει σημασία, αναζήτησε μια άλλου είδους φιλοσοφία. Μαθήτευσε σε σχολές όπως η Επικούρια και η Στωική, που αφομοίωσαν διαφορετικά το παρελθόν και στράφηκαν στις προσωπικές αναζητήσεις. Το παρακάτω φανταστικό αφήγημα θα μπορούσε να είναι οι σκέψεις ενός ανθρώπου μιας οποιασδήποτε αυτοκρατορίας. Και η φωνή του Επίκουρου και του Επίκτητου, αλλά ακόμη και του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, θα μπορούσαν να αντηχούν μέσα του και τότε και σήμερα και αύριο. Όχι σαν παρηγοριά, όχι σαν παραμυθία, αλλά ως θεραπεία.

Ο κόσμος έχει γίνει αχανής και ακατανόητος. Νιώθω πως η φωνή μου δεν έχει ήχο. Αφανίζομαι μέσα στο πολύβουο πλήθος. Όσο κι αν ταξιδεύω, ο κόσμος μού φαίνεται απαράλλαχτος, τώρα που η αυτοκρατορία έχει απλώσει τα πλοκάμια της παντού και με βρίσκει όπου κι αν πάω.

Ακούω κάποιες φωνές να μου μιλούν καθαρά μέσα στη βουή. Μου μιλούν μέσα στη φλυαρία ξεκάθαρα, με κοιτούν στα μάτια όσοι εκφέρουν τον Λόγο τους.  Σταματούν τον χρόνο που τρέχει και με καλούν στο τώρα. Σταματούν τη σκέψη που ακατάσχετα παρασύρεται, μου λένε πως χθες και αύριο δεν υπάρχει, η ζωή είναι εδώ και τώρα. Μετά τον θάνατο τίποτε και τίποτε πριν από τη ζωή. Μου λένε να ακούσω τη σιωπή μέσα μου και να βρω την ηδονή στην αταραξία, στην ηρεμία που μου φέρνει το να μην επηρεάζομαι από τις εξωτερικές εντυπώσεις.

Μου λένε να ακούω εμένα. Μου δείχνουν το Σύμπαν, για να πάρω από αυτή την εικόνα μια γεύση απ’ τον Θεό. Μου λένε πως φύση και πνεύμα είναι αδιαχώριστα. Με διαβεβαιώνουν ότι δεν έχει σημασία αν είμαι άνδρας, γυναίκα, σκλάβος ή ελεύθερος, υγιής ή ασθενής, για να μπορώ να βρω την αλήθεια. Από όπου κι αν ξεκινώ, μπορώ να βρω την αλήθεια μου, καθώς γεννιέμαι με τη δυνατότητα να τη βρω. Δεν αρκεί, όμως, η δυνατότητα· χρειάζεται να ασκηθώ, να επιμείνω, μέχρι να μπορώ να βλέπω και να πράττω το Αγαθό.

Μου λένε πως τίποτε δεν μου ανήκει, όπως τίποτε δεν ανήκει σε κανένα: ούτε υλικά αγαθά, ούτε άλλοι άνθρωποι, ούτε καν το σώμα μου και η υγεία μου. Μου λένε πως μόνο η βούλησή μου να σταματώ τον θόρυβο απ’ έξω είναι δική μου. Μόνο η βούληση να διαλέξω εγώ πώς θα ζήσω και πώς θα αντιδράσω είναι δική μου. Τα άλλα δεν εξαρτώνται από εμένα. Αλλά ούτε κι από εσένα πλούσιε, αυτοκράτορα, βασιλιά, μεγιστάνα, αρχηγέ οποιασδήποτε ομάδας. Μαθαίνω με ψυχραιμία να με κοιτώ στον καθρέφτη και να αντιλαμβάνομαι πώς νιώθω, πώς σκέφτομαι και πώς υπάρχω στον κόσμο.

Σιγά-σιγά αρχίζω να βλέπω το είδωλο και να ξεκολλάω την ύπαρξή μου μέσα απ’ αυτό. Κι απελευθερώνομαι. Μαθαίνω με καινούριους όρους και νέες λέξεις την ελευθερία. Η τέχνη της αντίδρασης είναι ελευθερία. Η τέχνη να αντιδράς όπως εσύ επιλέγεις, συνειδητά· όχι ως αυτόματη απάντηση σε έναν μαριονετίστα που σε χρησιμοποιεί σαν μαριονέτα του· αυτό δεν είναι ελευθερία. Η τέχνη της αντίδρασης από μέσα προς τα έξω. Η τέχνη της ζωής.

 

σύντροφοι για την Αναρχική απελευθερωτική δράση