Σας φαίνεται εντελώς παράλογο να δουλεύετε μια ολόκληρη ζωή; Και μάλιστα στις χειρότερες δυνατές συνθήκες, ως αυστηρά χειρώνακτες, κάτω από καυτό ήλιο, αδιανόητη ζέστη, ενοχλητικά έντομα και μηδενική προοπτική για βελτίωση; Σίγουρα ναι. Μια τέτοια συνθήκη δεν μοιάζει καν με σύγχρονη μισθωτή σκλαβιά, αλλά με το ημερονύκτιο ενός σκλάβου της αρχαιότητας.… Περισσότερα...
Το παρελθόν δεν περνάει ποτέ, είναι μια διάσταση του παρόντος. Έτσι κι αλλιώς, το μέλλον είναι άγνωστο και το παρόν έχει γίνει παρελθόν πριν καλά-καλά προφέρουμε το όνομα του. Αν το καλοσκεφτούμε, ζούμε κατά βάση στο παρελθόν. Το απολύτως εφήμερο παρόν μας, χάνεται ως βίωμα, σαν κόκκος στην άμμο της κλεψύδρας.… Περισσότερα...
Όταν ο Φουκό ανέπτυσσε τη θεωρία του πάνω στην βιοπολιτική, έθεσε τα θεμέλια για μια άλλη οπτική της εξουσίας. Ο Πανοπτικός έλεγχος του βιομηχανικού κόσμου, η εξουσία πάνω στο ίδιο το ανθρώπινο σώμα, ως παραγωγική δύναμη κι άρα ως μια μηχανή που ανήκει στο κράτος, πρόσφερε αποτελεσματικά εργαλεία επιβολής και κυριαρχίας πάνω στον άνθρωπο.… Περισσότερα...
Στις κοινωνίες με θρησκειοκεντρικές αντιλήψεις, η θρησκεία μοιάζει να αυτονομείται, να μπαίνει πάνω από τις κοινωνίες ως ρυθμιστής. Τότε αποκτά μια ιδιαίτερη εξουσία, εισβάλλοντας στο πνεύμα των ανθρώπων. Πολλές ανθρωπιστικές, μα κι ευρύτερα αντιεξουσιαστικές κοσμοθεωρήσεις αντέκρουσαν αυτή την κεντρική θέση της θρησκείας και της άσκησαν κριτική.… Περισσότερα...
Δικαιούται όποιος αγωνίζεται ενάντια στο Κράτος, να υιοθετεί θρησκευτικές και μαγικές πρακτικές; Να πιστεύει σε πνεύματα νεράιδων, νεκρών κι άλλων οντοτήτων, όπως αγίων ή και θεών του αρχαίου πολυθεϊστικού κόσμου; Είναι ιστορικά κι αρχαιολογικά αποδεδειγμένο πως οι άνθρωποι δημιουργούσαν νοητικές σχέσεις με πνεύματα της φύσης, με τους νεκρούς προγόνους, για να βοηθηθούν στον καθημερινό βίο, αλλά και ν’ αντλήσουν δυνάμεις, ώστε να μπορούν να αντισταθούν καλύτερα στην καταπίεση. … Περισσότερα...
Αν έχεις κτίσει κάστρα στον αέρα, η δουλειά σου δεν πήγε χαμένη.
Εκεί θα έπρεπε να είναι.
Τώρα βάλε τα θεμέλια από κάτω τους.
Henry David Thoreau
Διασχίζουμε τον χωρόχρονο με ένα σάρκινο σκάφος που ονομάζουμε σώμα. Βιώνουμε με τις πέντε αισθήσεις μας τον κόσμο της εμπειρίας, ξεχνώντας, συνήθως, πως ο αληθινός βρίσκεται πέρα από τις αισθήσεις˙ σε όσα ο νους μπορεί να φανερώσει μέσα μας.… Περισσότερα...
Ο ιερός άνθρωπος, όπως παρουσιάζεται στον Agamben, ξεκινάει την ιστορική του παρουσία από τον αρχαίο ρωμαϊκό κόσμο, όταν το ιερό πρόσωπο ήταν αυτό του αυτοκράτορα. Εκφραζόταν στο όνομα της κυριαρχίας και ισοδυναμούσε με μια κατάσταση: το ιερό πρόσωπο βρίσκεται μεταξύ ζωής και θανάτου· μπορεί κάποιος να το φονεύσει, χωρίς να θεωρηθεί, σύμφωνα με το δίκαιο ότι πράττει φόνο και ο φονιάς, υπό αυτές τις συνθήκες, δεν μπορεί να δικαστεί.… Περισσότερα...
Ο πρωτόγονος άνθρωπος κυβερνιόταν πολύ καλύτερα από τα ένστικτά του, παρά ο «λογικός» άνθρωπος, ο απόγονος του, που έμαθε να συγκρατείται αυτοελεγχόμενος. Μέσα από την πορεία του πολιτισμού, υψώσαμε ένα φράγμα όλο και πιο ερμητικό ανάμεσα στη συνείδησή μας και στα βαθύτερα ενστικτώδη στρώματα της ψυχής μας και, μάλιστα, το αποκόψαμε τελικά απ’ τη σωματική βάση τον ψυχικών φαινομένων.… Περισσότερα...
Οκτώ χρόνια πριν το τέλος του 20ου αιώνα, δεν θα ήθελα να επιβαρύνω την ήδη υπάρχουσα σύγχυση με την προσωπική μου θολή μαρτυρία. Επισημαίνω όμως τον απόλυτο θρίαμβο του κρατικού φασισμού, την οριστική εγκατάσταση του “στερεότυπου” και των μεταλλαγμένων και τέλος την επιτυχή μεταμόσχευση του τηλεοπτικού κοντρόλ-σύστεμ στον κοινωνικό κορμό.… Περισσότερα...
Υποτίθεται πως ζούμε στην εποχή της πληροφορίας, πως τα γεγονότα, όσο μακρινά κι αν συμβαίνουν από εμάς, φανερώνονται μπροστά μας με αστραπιαία ταχύτητα. Υποτίθεται πως οι πηγές πληροφόρησης είναι τόσες πολλές, που ο ενδιαφερόμενος διαθέτει πλέον μύριες επιλογές για να «κοινωνήσει» τις πληροφορίες που τον ενδιαφέρουν.… Περισσότερα...
Το σώμα της Γης
Ο ανθρώπινος χρόνος τις τελευταίες δεκαετίες έχει συσταλεί. Συμπυκνώνεται και περιέχει μεγάλο όγκο γεγονότων, δράσεων, εξελίξεων, τεχνολογικών επιτευγμάτων. Ο ανθρώπινος πολιτισμός -ιδιαίτερα σε μια πλευρά του πλανήτη Γη- έχει διογκωθεί. Τεράστιος όγκος αντικειμένων, προϊόντων, υποπροϊόντων, που απαιτούν υπερβολικές ποσότητες ενέργειας, για να δημιουργηθούν, να μεταφερθούν, να καταναλωθούν και να λειτουργήσουν, κατακλύζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής.… Περισσότερα...
Ζούμε κυρίως σε πόλεις γερασμένες με μνήμες αιώνων στις πλάτες τους. Κάποτε και χιλιετιών. Τις θεωρούμε δεδομένες. Κατοικούμε στα σπλάχνα τους, τις διασχίζουμε δίχως να θυμόμαστε πλέον ποιοι τις ίδρυσαν και γιατί. Ούτε καν το πώς. Πώς γεννιούνται όμως οι πόλεις; Με πρόγραμμα και προδιαγραφές; Από ενώσεις χωριών; Ενώσεις συμφερόντων; Συμμαχίες; Για την εκπλήρωση ποιου σκοπού; Της αριστοτελικής ευδαιμονίας; Για χάριν ενός ιδανικού, όπως διατεινόταν ο Πλάτων;
Μυθικοί γενάρχες, ήρωες, στρατηλάτες, πολιτικοί, στρατηγοί ή ανώνυμοι ήρωες οι ιδρυτές τους.… Περισσότερα...
Δεν έχει σημασία ποιο μονοπάτι θα διαλέξεις. Υπάρχουν ένα εκατομμύριο μονοπάτια κι όλα είναι ίδια γιατί δεν οδηγούν πουθενά. Αρκεί το μονοπάτι να το ακολουθήσεις χωρίς φόβο και χωρίς φιλοδοξία. Και αρκεί το μονοπάτι να έχει καρδιά.
Carlos Castaneda
Αντικρίζουμε το πρώτο φως σε μια προκαθορισμένη για εμάς πραγματικότητα.… Περισσότερα...
Ελευθερωμένος πλέον από την ειρκτή του χρόνου, ο Χακίμ Μπέη ή αλλιώς Πίτερ Λάμπορν Ουίλσον (1945-2022) παραμένει ένα ρευστό πνεύμα. Γι’ αυτό, το πέρασμα του από το βραχύβιο αισθητό στο άχρονο μη αισθητό, δεν στερεί τη δυνατότητα στο πνεύμα του να εγκαθίσταται όπου θέλει ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου.… Περισσότερα...
Αλήθεια, τι μας κάνει ανθρώπους; Το ό,τι γεννιόμαστε με κάποιες ιδιότητες, πού υποτίθεται δεν έχουν άλλες υπάρξεις; Το ό,τι διαθέτουμε κάτι περισσότερο; Το ό,τι έχουμε μνήμη και ιστορία; Τίποτε από αυτά; Νιώθουμε ότι τα παραπάνω ερωτήματα τίθενται σε λάθος βάση· μας πάνε αλλού και μας παραπλανούν.… Περισσότερα...